Te tōtika o ngā whiwhinga pūtea

Ngā Penihana, Working for Families me te āwhina tāpiri

I raro i ngā huringa e tūtohutia ake nei, me whai kia tino rahi kē atu ngā moni mā te hunga i ngā whiwhinga pāpaku (otirā, kaua e whakataimahatia ētahi atu tāngata whiwhinga pūtea iti). Me whakatinana ngā tohutohu 19 ki te 23 i runga i te kaikā.

Tohutohu 19:

Me whakamana ngā mātāpono 10 e whai ake nei hei hoahoa anō i te pūnaha tautoko whiwhinga pūtea.

  • He tōtika anō te tautoko pūtea mō te whāinga wāhi tika ki te hapori, ā, e haere tonu ana tēnei tautoko i roto i te takanga o te wā.
  • E āta whakarite taumata ana te tautoko pūtea kia noho te tino painga ā-moni mō te tangata i roto i mahi e utua ana, ā, e waihotia ana ki tahaki ngā taumata tāke mahi tāpiri, ina taea.
  • Ka kapi tētahi ōrau nui kē atu o ngā utu mō te noho ia rā, i ngā penihana matua, tēnā i te ōrau o āianei (me whakaheke i te whirinakitanga ki ētahi atu āwhina).
  • Ka whai haere ngā utunga e pā ana ki te tamariki, ā, ka taea te tohatoha i raro i te taurima kawe tahi.
  • Ka hoatu tautoko tōtika ētahi utunga mō ngā raruraru motuhake, ā, he pai te hoahoa, he ngawari ki te uru atu.
  • Me whakarerekē ngā huringa ki te tautoko pūtea hei whakaheke i ngā maioro ki te piri tahi a tētahi tokorua.
  • E tautoko ana te pūnaha tautoko pūtea i te tini o te tangata kia uru ki ōna whakawhiwhinga katoa, tika hoki, ā, e whakatairanga ana i ēnei whakawhiwhinga ki te taupori katoa.
  • He ngāwari te uru atu ki te pūnaha tautoko whiwhinga pūtea, he kamakama hoki, waihoki ka āwhina i te hunga e whakawhiti mai ana, e whakawhiti atu ana ki te pūnaha.
  • He tōkau tonu te pūnaha tautoko pūtea, engari kāore e wareware he wā anō me hoatu tautoko ki ngā hunga i roto i ngā āhuatanga maha, kia tōtika te utu ki te kāwanatanga.
  • He mea āta manaaki te tangata, he mea āta whakamana ina uru ki tēnei tautoko.

Tohutohu 20:

Whakatikaina ngā hua matua mā te:

  • whakarahi ngā penihana matua mā te 12% ki te 47% e ai ki tā te ripanga 2, whārangi 99 o te pūrongo katoa
    • whakapiki i ngā taumata whakahekenga penihana mō te:
  • Jobseeker Support ki te $150 i te wiki

Tautoko Matua Takitahi (Sole Parent Support) me te Utunga Noho Tautoko (Supported Living Payment) ki te $150 a week me te $250 i te wiki.

Tohutohu 21:

Herea katoatia ngā utunga tautoko whiwhinga pūtea katoa me ngā taumata ia tau o ngā utu mahi toharite, utu hoko toharite rānei, arā, ki te mea rahi o ēnei e rua. Herea ngā taumata Tāpiritanga Kāinga Noho ki ngā nekehanga utu kāinga noho.

Tohutohu 22:

Whakaarotia te whakawātea i tētahi Utunga Noho Takitahi hei āwhina i ngā utu mā te hunga pakeke noho takitahi (kāore he pakeke kē atu) he iti nei te whiwhingā pūtea.

Tohutohu 23:

Whakahoutia Working for Families me ētahi atu whiwhinga tāke mā te:

  • whakapiki i te Whiwhinga Tāke Whānau ki te $170 i te wiki mā te tamaiti pakeke rawa, ki te $120 i te wiki mō ngā tamariki rere ki muri
  • whakapiki i te taumata whakahekenga utu mō te Whiwhi Tāke Whānau mā te huri i te taumata whakahekenga kia:
  • 10% i ngā whiwhinga pūtea whānau ā-tau ki waenga i te $48,000 me te $65,000
  • 15% i ngā whiwhinga pūtea whānau ā-tau ki waenga i te $65,000 me te $160,000
  • 50% i ngā whiwhinga pūtea whānau ā-tau ki runga ake i te $160,000
  • whakakapi i te Whiwhinga Tāke Tāngata-i-te Mahi, te Whiwhinga Tāke Whānau Mōkito me te
  • Whiwhingā Tāke Tangata Whiwhi Motuhake, ki tētahi Whiwhinga Tāke ka herea ki te Mahi hou
  • whakauru i tētahi Whiwhinga Tāke ka herea ki te Mahi tae atu ki te $50 te nui mō te hunga whai tamariki, kāore kau he tamariki rānei, me te noho mai o tētahi whakamātautau whiwhinga pūtea ā-tokorua
  • whakarite i te Whiwhinga Tāke Best Start kia wātea ki ngā tamariki katoa i raro i 3 tau

Tohutohu 24:

Whakahoutia te pūtea āwhina tāpiri me te āwhina taumahatanga kia tōtika tonu, kia tika te hoahoa, kia ngāwari hoki ki te uru atu.

Tohutohu 25:

Whakahautia te Manatū Whakahiato Ora kia kōkiri i ētahi mahi, tētahi wāhi ko te tīmata rangahau motuhake, rōpū kōrerorero hoki i roto i te 2 tau, hei whakarite i tētahi taumata whiwhinga pūtea mōkito mō Aotearoa (kia arotakea ia 5-tau).

Tohutohu 26:

Whakapikia i roto i te wā poto ngā taumata whiwhinga pūtea whānui kia whai wāhi tika te tangata ki tōna hapori, e ai rā ngā tautuhitanga ki te paerewa whiwhinga pūtea mōkito rawa (e whakaata nei i ngā āhuatanga rerekē o tēnā whānau, o tēnā whānau, hei tauira, ngā tamariki, ngā hauātanga, me te takiwā noho) me te whakaū tonu i tēnei taumata tautoko mā ngā herenga taumata e tika ana.

Te tuku rawa i te tautoko tamariki

Tohutohu 27:

Tukua te tautoko tamariki katoa i kohia ki ngā kaitaurima e whakawhiwhia ana, tae atu ki ērā ka whiwhi i te Penihana Tamaiti kāore i te Tautokona ( Unsupported Child’s Benefit). 

Te whakamārama i te āheinga me te tūnga tokorua

Tohutohu 28:

Me kawe kē ngā tautuhinga tautoko whiwhinga pūtea i roto i te wā kia tokeke kē atu ki te pānga o te piri o tētahi tokorua, rite tonu ki te moe pūmau i te hoa rangatira.